Ο Δήμος Μυλοποτάμου πέραν του φυσικού του πλούτου συγκεντρώνει σημαντικά στοιχεία αρχιτεκτονικής και ιστορικής κληρονομιάς όπως επιβεβαιώνεται από τον μεγάλο αριθμό των χαρακτηρισμένων παραδοσιακών οικισμών εντός των ορίων του.
Οι χαρακτηρισμένοι παραδοσιακοί οικισμοί συνολικά ανέρχονται σε 25 και είναι: οι Αβδανίτες, ο Αβδελλάς, ο Άγιος Ιωάννης, ο Άγιος Μάμας, η Αλφά, το Άνω Τρίποδο, τα Βεργιανά, το Γαράζο, ο Δαμάβολος, οι Δαφνέδες, η Δάφνη, η Επισκοπή, ο Καλαμάς, η Καλανδαρέ, το Καστρί, ο Κρασούνας, η Λαγκά οι Μαργαρίτες, το Μελιδόνι, τα Μουρτζανά, το Μπαλί, η Ομάλα, τα Πλευριανά, η Σκεπαστή και ο Σταυρωμένος.